Ακόμη και αυθημερόν, μέσω μιας απλής δήλωσης στην οικεία ΔΟΥ και στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) θα μπορεί να ξεκινάει τη λειτουργία της μία επιχείρηση, σύμφωνα με το νόμο – πλαίσιο, που προωθείται από το υπουργείο Ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα καινοτόμο και φιλόδοξο εγχείρημα, με το οποίο επιδιώκεται η αυτοσυμμόρφωση του επιχειρηματία και η αδειοδότηση μέσω ηλεκτρονικής πύλης, ενώ, ταυτόχρονα, μέσω της καθιέρωσης γενικών προτύπων, με τα οποία θα πρέπει να συμμορφώνονται οι επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι θα περιοριστεί η διαφθορά. Ωστόσο, είναι φυσικό να γεννώνται τεράστια ερωτηματικά τόσο σχετικά με τη συνταγματικότητα των εκπονούμενων διατάξεων όσο και, ιδίως, με τη συμβατότητά τους με διατάξεις του εθνικού και του ενωσιακού δικαίου.
Αξιοσημείωτο είναι, πάντως, ότι με το νέο νόμο – πλαίσιο προβλέπονται συγκεκριμένα χρονικά όρια για την ολοκλήρωση κάθε διαδικασίας, όχι μόνο για τις αδειοδοτικές αρχές και τους επιχειρηματίες, αλλά ακόμη και για την ίδια την κυβέρνηση, καθώς οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις και τα προεδρικά διατάγματα θα πρέπει να εκδοθούν μέσα σε εννέα μήνες από την ψήφιση του νομοσχεδίου.
Ο όγκος, ωστόσο, της δευτερογενούς νομοθεσίας, οι ασάφειες ως προς τις δραστηριότητες, που θα εξαιρούνται του νόμου, καθώς και η απουσία ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού απειλούν, εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, να καταστήσουν τον νέο νόμο, ο οποίος θα πρέπει να ψηφιστεί μέχρι τις αρχές Απριλίου και να εφαρμοστεί μέχρι το τέλος του έτους, κενό περιεχομένου.
Τα σημαντικότερα σημεία του νέου νόμου, σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση των επιχειρήσεων, είναι τα εξής:
-Έναρξη της λειτουργίας μιας επιχείρησης βάσει υπεύθυνης δήλωσης του επιχειρηματία ότι πληροί τους γενικούς όρους λειτουργίας και έλεγχος εκ των υστέρων.
-Τρία επίπεδα αδειοδότησης, αναλόγως του είδους της επιχείρησης. Έτσι, επιχειρήσεις χαμηλής όχλησης θα λειτουργούν βάσει δήλωσης στο ΓΕΜΗ ή στη ΔΟΥ και η περιφέρεια θα ενημερώνεται ηλεκτρονικά, ενώ για ορισμένες δραστηριότητες θα απαιτείται η βεβαίωση από τον επιχειρηματία ή από πιστοποιημένο φορέα, ότι συμμορφώνεται με γενικούς όρους λειτουργίας, οι οποίοι θα καθοριστούν με κοινή υπουργική απόφαση και για δραστηριότητες, τέλος,για τις οποίες τίθεται ζήτημα δημοσίου συμφέροντος, θα εξακολουθεί να απαιτείται από πριν η χορήγηση άδειας λειτουργίας, αλλά με λιγότερες διαδικασίες και προβλέπεται η έγκριση ή η απόρριψη της αίτησης εντός 50 ημερών.
-Εάν κρίνεται αναγκαίος ο περιορισμός εγκρίσεων λειτουργίας για κάποια δραστηριότητα, θα γίνεται διαγωνισμός. Η επιχείρηση που θα λάβει έγκριση λειτουργίας πρέπει να ξεκινήσει τη δραστηριότητά της εντός ενός έτους.
-Η διαδικασία αδειοδότησης θα γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω της Κεντρικής Διαδικτυακής Πύλης Οικονομικής Δραστηριότητας.
-Ο έλεγχος συμμόρφωσης των επιχειρήσεων μπορεί να γίνεται από πιστοποιημένους ιδιωτικούς φορείς, οι οποίοι θα ελέγχονται από το κράτος. Ο υπουργός Ανάπτυξης μπορεί, ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, να ορίζει ανώτατες τιμές παροχής υπηρεσιών πιστοποίησης.
-Οι επιχειρήσεις θα καταβάλλουν ετήσιο παράβολο για τη δραστηριότητα εποπτείας και ελέγχου, το ύψος του οποίου θα καθοριστεί με κοινή υπουργική απόφαση.
-Οι υπάλληλοι της εκάστοτε αρμόδιας αρχής ασκούν εξουσίες φορολογικού ελεγκτή για να διαπιστώσουν παραβάσεις του νόμου.
-Σε περίπτωση παραβάσεων του νόμου από τις επιχειρήσεις προβλέπονται πρόστιμα έως 3 εκατομμύρια ευρώ, ακόμη και οριστική διακοπή της λειτουργίας, καθώς και ποινές φυλάκισης έως 10 ετών για τα διευθυντικά στελέχη.
Τέλος, ο νέος νόμος θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τα Επιχειρηματικά Πάρκα, σχετικά με τα οποία προβλέπεται ότι θα αδειοδοτούνται για συγκεκριμένες χρήσεις και οι φορείς διαχείρισής τους θα είναι αρμόδιοι για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων εντός αυτών, καθώς και ότι εντός αυτών θα είναι δυνατή η λειτουργία Ελεύθερων Ζωνών Εμπορίου.
