Σε ισχύ τέθηκε από τις 7.11.2017 ο νόμος 4495/2017 για την αυθαίρετη δόμηση και τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Ως κύριο χαρακτηριστικό του νέου αυτού νόμου, αναφέρεται η μείωση του ύψους των προστίμων για αρκετές κατηγορίες πολεοδομικών παραβάσεων. το ίδιο προβλέπεται και για ορισμένες ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι αποκλίσεις των διαστάσεων του κτιρίου έως 10% και έως 50 τ.μ. δεν χρήζουν πλέον “τακτοποίησης”. Το ίδιο ισχύει και για τις εργασίες που έχουν μεν εκτελεστεί χωρίς οικοδομική άδεια, αλλά δεν παραβιάζουν τα όσα ορίζονται σχετικά με τους όρους και τους περιορισμούς δόμησης της εκάστοτε περιοχής.
Επίσης, η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κύρια σε άλλη, δεν χρήζει τακτοποίησης, εφόσον η νέα χρήση επιτρέπεται από τις οικείες για την περιοχή χρήσεις γης.
Ο νόμος περιλαμβάνει, εξάλλου, έναν κατάλογο με δεκαοκτώ κατηγορίες πολεοδομικών παραβάσεων που νομιμοποιούνται με την απλή καταβολή παραβόλου. Το ύψος του παραβόλου ορίζεται στα 250 ευρώ.
Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για την προσθήκη εξωτερικής μόνωσης στο κτίριο, την κατασκευή πέργκολας έως 50 τ.μ., αποθήκης έως 15 τ.μ., καθώς και για πρόχειρες κατασκευές έως 8 τ.μ.
Τα αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν πριν από τις 30.11.1955 δεν θεωρούνται αυθαίρετα. Δεν τους επιβάλλεται, επομένως, κάποιο πρόστιμο νομιμοποίησης, ενώ επιτρέπεται ελεύθερα η μεταβίβασή τους. Το ίδιο ισχύει και για παλαιά αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1955 και 1982 και έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση, δυνάμει προγενέστερης διατάξεως νόμου.
Τα αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν μετά την ισχύ του ν. 1337/1983 μπορούν να “τακτοποιηθούν” με την πληρωμή παραβόλου και την καταβολή του 60% του προστίμου.
Τέλος, εκείνα που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1.1.1993 και 28.7.2011, με την πληρωμή παραβόλου και την καταβολή του 100% του προστίμου.
