Λύση στο πρόβλημα των οικοδομικών συνεταιρισμών, που παραμένει άλυτο εδώ και 40 χρόνια, επιχειρεί να δώσει το ΥΠΕΚΑ, με ανταλλαγές εκτάσεων σε περιοχές που είναι κοντά σε μικρούς, εγκαταλελειμμένους οικισμούς και θέτοντας σε εφαρμογή την ιδιωτική πολεοδόμηση. Τα δύο βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί είναι ότι οι εκτάσεις πολλών από αυτούς είτε είναι δασικές, είτε βρίσκονται εκτός περιοχών όπου επιτρέπεται η χωροθέτηση οικοδομικών συνεταιρισμών.
Δικαιούχοι ανταλλαγής είναι οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που βρίσκονται σε δάση ή εκτάσεις όπου απαγορεύεται η δόμηση, όσοι εκ των οποίων οι εκτάσεις έχουν ενταχθεί σε ρυμοτομικό σχέδιο και τα σχέδια κρίθηκαν μεταγενέστερα άκυρα ή είναι ακυρωτέα, καθώς και όσοι είχαν προχωρήσει σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις και η μελέτη που είχε εγκριθεί κρίθηκε άκυρη από το ΣτΕ, λόγω έλλειψης εγκεκριμένου χωροταξικού πλαισίου.
Το νέο σχέδιο νόμου «Περιοχές περιβαλλοντικής αναβάθμισης και ιδιωτικής πολεοδόμησης – οικοδομικοί συνεταιρισμοί – βιώσιμη ανάπτυξη και εγκαταλειμμένοι οικισμοί», πρόκειται να τεθεί σε διαβούλευση μέσα στις επόμενες ημέρες. Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις, στις νέες προς πολεοδόμηση περιοχές θα επιτρέπεται μόνον η κατασκευή κατοικίας, και όχι η δημιουργία μεγάλων καταστημάτων, τραπεζών και ξενοδοχείων, με μόνο εξαίρεση τη δυνατότητα κατασκευής αθλητικών εγκαταστάσεων και πολύ μικρών καταστημάτων άμεσης εξυπηρέτησης, ενώ δε χωροθετούνται περιοχές σε δάση, αιγιαλό και αρχαιολογικούς χώρους.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το νέο καθεστώς, οι νέοι οικοδομικοί συνεταιρισμοί θα χωροθετούνται σε ζώνες εκτός της Κρήτης, της Εύβοιας, της Αττικής, της Θεσσαλονίκης, των Ιωαννίνων, της Πάτρας, του Βόλου και της Λάρισας, ενώ η μεταφορά του συντελεστή δόμησης θα γίνεται μέσω της Τράπεζας Γης. Μέσω του ίδιου αυτού θεσμού, ποσοστό 50% της έκτασης θα αποδίδεται στο Δημόσιο, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 10% θα αποδίδεται στους δήμους για τη δημιουργία χώρων πρασίνου που θα τίθενται σε ειδικό καθεστώς προστασίας.
Απαραίτητη προϋπόθεση, τέλος, είναι η αρτιότητα των οικοπέδων, που θα προκύψει από την πολεοδομική μελέτη, να μην είναι μικρότερη των 500 τ.μ, και ο μέσος συντελεστής δόμησης στο σύνολο των οικοδομήσιμων χώρων να μην υπερβαίνει το 0,4 και σε κάθε περίπτωση το 0,6, ενώ, παράλληλα, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να καταβάλουν στο “Πράσινο Ταμείο” ειδική εισφορά ίση με το 5% της αξίας της προς πολεοδόμηση έκτασης και η εισφορά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι μικρότερη από 40.000 ευρώ.
