Μεταβατική λύση δίνει το ΥΠΕΝ για τη λειτουργία των αρμοδίων για την εξέταση των ενστάσεων για υπαγωγές αυθαιρέτων και άλλων πολεοδομικών θεμάτων Συμβουλίων (ΣΥΠΟΘΑ).

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), με νέα απόφασή του, έδωσε μια μεταβατική λύση, για την εξέταση των  ενστάσεων για υπαγωγές αυθαιρέτων από τα Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ).

Ειδικότερα, δυνάμει του άρθρου 12 του ν. 4495/2017, είχε προβλεφθεί ότι στην έδρα κάθε Περιφερειακού Παρατηρητηρίου, συγκροτείται το Περιφερειακό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΠΕ.Σ.Α.), το οποίο θα εξετάζει τις υποθέσεις ενστάσεων για τις υπαγωγές αυθαιρέτων, το οποίο όμως δεν εφαρμόστηκε , λόγω της αδυναμίας  συγκρότησης των Παρατηρητηρίων Δόμησης σε όλη τη χώρα.

Ήδη πριν το νόμο του 2017, τα ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ ήταν αρμόδια να εξετάζουν πολεοδομικά και χωροταξικά θέματα αλλά και τις ενστάσεις για υπαγωγές αυθαιρέτων, με αποτέλεσμα να σωρεύεται μεγάλος όγκος υποθέσεων και η διεκπεραίωση τους να καθυστερεί.  Με αυτά τα δεδομένα προβλέφτηκε στον πολεοδομικό νόμο 4495/17,  να διασπαστεί το έργο των  ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ και οι υποθέσεις αυθαιρέτων να περάσουν στα Περιφερειακά Παρατηρητήρια (άρθρο 5 ν. 4495/2017),  τα οποία όμως επί τρία και πλέον χρόνια δεν έχουν λειτουργήσει. Αποτέλεσμα τούτου είναι η σώρευση πλήθους νέων υποθέσεων και ενστάσεων  αυθαιρέτων, που αφορούν σε καταγγελίες αλλά και λανθασμένες ή παράνομες υπαγωγές αυθαιρέτων και κατ’ επέκταση η  αδυναμία μεταβιβάσεων και αξιοποιήσεων των ακινήτων.

Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο που έχει δημιουργηθεί το ΥΠΕΝ, διατηρώντας τις προβλέψεις του πολεοδομικού νόμου 4495/17 για τα Περιφερειακά Παρατηρητήρια, έδωσε μια μεταβατική λύση, ώστε οι υποθέσεις αυθαιρέτων να εξετάζονται από τα ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ, τα οποία διακρίνονται πλέον σε ΣΥΠΟΘΑ Α΄ και ΣΥΠΟΘΑ Β’.

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ που εκδόθηκε με βάση το νέο περιβαλλοντικό νόμο 4685/2020 (άρθρο 99 παράγραφος 12), προβλέπει σχετικά ότι: «Μέχρι την συγκρότηση των ΠΕ.Σ.Α. του άρθρου 12, των Επιτροπών Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων του άρθρου 17, των Περιφερειακών Επιτροπών Προσβασιμότητας του άρθρου 18, των ΠΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. του άρθρου 22 και των Επιτροπών των παραγράφων 3 και 9 του άρθρου 116 και της παραγράφου 10 του άρθρου 117 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δύναται να καθορίζονται τα όργανα που ασκούν μεταβατικά τις αρμοδιότητες αυτών».

Έτσι σύμφωνα με την ανωτέρω υπουργική απόφαση:

• Μέχρι τη συγκρότηση των Επιτροπών Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων του άρθρου 17 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει, τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτές με την παρ. 4 του ιδίου άρθρου, τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 93, του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 99 και την παρ. 10 του άρθρου 108 του ιδίου νόμου, ασκούνται από τα ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Β’ του άρθρου 20 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει.
• Μέχρι τη συγκρότηση των Περιφερειακών Επιτροπών Προσβασιμότητας του άρθρου 18 του ν. 4495/2017, τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτές, ασκούνται από την Κεντρική Επιτροπή Προσβασιμότητας του άρθρου 19 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει.
• Μέχρι τη συγκρότηση των ΠΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. του άρθρου 22 του ν. 4495/2017:

α) τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτά με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 23 και την παράγραφο 3 του άρθρου 110 του ιδίου νόμου, όπως ισχύει, ασκούν τα ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Α’ του                 άρθρου 20 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει.

β) τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτά με τις παραγράφους 3 του άρθρου 23, όπως ισχύει και την παράγραφο 10 του άρθρου 107 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει, ασκούν τα  ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Β’ του άρθρου 20 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει.

• Μέχρι τη συγκρότηση της Επιτροπής της παραγράφου 3 του άρθρου 116 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει, τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτήν, ασκεί το οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.) του άρθρου 7 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει.
• Μέχρι τη συγκρότηση της Επιτροπής της παραγράφου 9.α του άρθρου 116 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει, τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτήν ασκεί το οικείο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α.ΜΑ.Θ ή ΚΕ.Σ.Α.Α.) του άρθρου 13 του ν. 4495/2017.
• Μέχρι τη συγκρότηση της Επιτροπής της παραγράφου 10 του άρθρου 117 του ν. 4495/2017, όπως ισχύει, τις αρμοδιότητες που αποδίδονται σε αυτήν, ασκεί το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α.ΜΑ.Θ ή ΚΕ.Σ.Α.Α.) του άρθρου 13 του ν. 4495/2017.