Σχεδόν δύο χρόνια μετά τη συλλογική προσφυγή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά της Ελλάδας, για τη ρύπανση και την έλλειψη ενεργειών από την πλευρά του κράτους, ώστε να προστατέψει τους πολίτες του, εκδόθηκε απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων (ΕΕΚΔ), με την οποία ανοίγει ο δρόμος για την καταβολή αποζημιώσεων στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής των Οινοφύτων, λόγω βλαβών που πιθανώς προκλήθηκαν στην υγεία τους, από τη ρύπανση με καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο και άλλες τοξικές ουσίες.
Η καταγγελία που είχε γίνει ενώπιον της Επιτροπής αφορούσε την παραβίαση του δικαιώματος στην υγεία των 200.000 κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, όπου εντοπίζονταν, σύμφωνα με δεκάδες αναλύσεις από ιδιωτικά και κρατικά εργαστήρια, υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου. Σημειώνεται ότι η εν λόγω καρκινογόνος ουσία συνδέεται με ανθρωπογενή δραστηριότητα και προέρχεται κυρίως από βιομηχανίες που επεξεργάζονται μέταλλα.
Παρά, ωστόσο, τη διαπίστωση αυτή, το κράτος δεν είχε λάβει κανένα προληπτικό μέτρο, παρά μόνο είχε επισημάνει με οδηγία του ότι το εξασθενές χρώμιο που προερχόταν από γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή των Οινοφύτων δεν πρέπει να προορίζεται για ανθρώπινη χρήση.
Ακριβώς στη διαπίστωση αυτή βασίστηκε η ΕΕΚΔ για τη λήψη της απόφασής της. Ενώ, δηλαδή, το κράτος είχε αναγνωρίσει και αποδεχθεί το σοβαρότατο κίνδυνο από τη ρύπανση του Ασωπού και των υπογείων υδάτων στην περιοχή, όπως προκύπτει από δηλώσεις της πρώην Υπουργού Περιβάλλοντος, αλλά και από αποφάσεις των Δικαστηρίων Χαλκίδας, Θήβας και του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν προέβη ποτέ στη λήψη προληπτικών μέτρων.
Στο σκεπτικό της απόφασης περιλαμβάνονται, ακόμη, μεταξύ άλλων, οι ελλείψεις στην εφαρμογή προγραμμάτων και κανονισμών που αφορούν την αντιμετώπιση της ρύπανσης και τις επιπτώσεις στην υγεία, οι ελλείψεις στο χωροταξικό σχεδιασμό, η κακή διαχείριση των υδάτινων πόρων και αποβλήτων, τα προβλήματα στον έλεγχο των βιομηχανικών εκπομπών και η έλλειψη των κατάλληλων πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης.
Έτσι, με την απόφαση αυτή, που προέρχεται, μάλιστα, από ένα διεθνές όργανο “υπερνομοθετικού χαρακτήρα”, φαίνεται να ανοίγει ο δρόμος για αιτήσεις αποζημιώσεως από την πλευρά των κατοίκων της περιοχής, έναντι του κράτους, λόγω των ενεργειών και παραλείψεων του τελευταίου.
