Με νέο νόμο-πλαίσιο του Υπουργείου Ανάπτυξης, επιδιώκεται η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων. Το σχέδιο του νέου νόμου, που ανακοινώθηκε πριν λίγες μέρες και θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, αποτελεί μία σημαντική μεταρρύθμιση η οποία, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αλλάξει την εικόνα της αντιμετώπισης και εξυπηρέτησης της επιχειρηματικότητας, με την απλοποίηση κάθε μορφής αδειοδότησης μέσω της ψηφιοποίησης των διαδικασιών ίδρυσης, εγκατάστασης και λειτουργίας μιας επιχείρησης.
Βασική προϋπόθεση της συνολικής απλοποίησης των διαδικασιών είναι, σύμφωνα με το σχέδιο, η ανάπτυξη «Υπηρεσίας Μιας Στάσης» (one-stop shop), μία λειτουργία που μπορούν να εκπληρώσουν τα επιμελητήρια της χώρας. Παράλληλα, θα διευκολυνθεί πολύ η λειτουργία των επιχειρήσεων με την εφαρμογή της ψηφιακής υπογραφής, η διαδικασία της οποίας, ωστόσο, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, ενώ στα θετικά του σχεδίου νόμου περιλαμβάνονται, ακόμη, πρόνοιες περί ευρείας διαβούλευσης για τους όρους λειτουργίας οικονομικής δραστηριότητας, τα πρότυπα, τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.
Είναι ωστόσο, απαραίτητες κάποιες επισημάνσεις, για την καλύτερη εφαρμογή του νέου νόμου.
– κάποιες έννοιες που χρησιμοποιεί ο νόμος πρέπει να είναι δεκτικές ασφαλούς περιεχόμενου. Συγκεκριμένα, έννοιες όπως «στάθμιση έννομων αγαθών», «εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος από την άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας», «βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας» κ.λπ. δεν συνιστούν σταθερές νομικές έννοιες και ίσως αφήνουν περιθώριο αυθαίρετων ερμηνειών και ενεργειών.
– ακόμη, οι ελεγκτικές εξουσίες προβληματίζουν, καθώς οι εντεταλμένοι υπάλληλοι θα έχουν ρητά αρμοδιότητες φορολογικού ελεγκτή και θα μπορούν να κλείνουν τον επαγγελματικό χώρο, να σφραγίζουν βιβλία ή έγγραφα και να ενεργούν έρευνες ακόμη και στα σπίτια των επιχειρηματιών. Σε όλες αυτές τις ελεγκτικές διαδικασίες, οι δικαστικές εγγυήσεις δείχνουν να μένουν στις παρυφές, ενώ προβληματίζει, επίσης, η δυνατότητα για εκτεταμένη χρήση ιδιωτών στην άσκηση των ελεγκτικών καθηκόντων.
– τέλος, σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να προβλέπεται η χορήγηση άδειας λειτουργίας και εν συνεχεία, αρμόδιες αρχές για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας είναι οι κατά τόπο αρμόδιες περιφέρειες. Αυτή, ωστόσο, η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων αδειοδότησης υπερκαταστημάτων από τα δημοτικά στα περιφερειακά συμβούλια είναι αρκετά παρακινδυνευμένη, καθώς θα είναι καταδικαστική για το περιφερειακό εμπόριο και τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες δε θα αντέξουν στο διαρκώς εντεινόμενο ανταγωνισμό των μεγάλων επιχειρήσεων λιανικής, με αποτέλεσμα τη διάρρηξη του τοπικού κοινωνικού ιστού. Πρέπει, λοιπόν, να αποσαφηνισθεί η συγκεκριμένη διάταξη και να διατηρηθεί η δυνατότητα των δήμων να αποφασίζουν για τα του οίκου τους, στις περιφερειακές αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης μιας επιχείρησης είναι απαραίτητη για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας, που τόσο έχει ανάγκη η χώρα. Η απαλλαγή από χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες θα είναι μια καλή αφετηρία για να κατορθώσει ο ιδιωτικός τομέας να λειτουργήσει αποδοτικότερα προς την κατεύθυνση της εξόδου της χώρας από την κρίση.