Κατόπιν επιτόπιας αυτοψίας των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), που πραγματοποιήθηκε μετά από σχετική καταγγελία της Κίνησης Πολιτών Βουλιαγμένης, διαπιστώθηκε αφενός ότι η περιοχή που περιβάλλει τη λίμνη Βουλιαγμένης βρίθει αυθαιρέτων και αφετέρου ότι πολλές αυθαίρετες κατασκευές και παράνομες χρήσεις υπήχθησαν στο ν. 4178/2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης-Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις».

Οι υπαγωγές, όμως, αυτές αντίκεινται στο υφιστάμενο  νομικό πλαίσιο,  διότι εμπίπτουν στην απαγορευτική περίπτωση του άρθρου 2 παρ. 2 περ. ια του άνωθεν νόμου, δυνάμει της οποίας «δεν υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου αυθαίρετες κατασκευές (…) σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, εκτός αν δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης».

Κατόπιν τούτων, οι επιθεωρητές αξιώνουν από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης να ανακαλέσει τη δήλωση υπαγωγής και να εξετάσει εκ νέου την υπόθεση, διαβιβάζοντας, εκ παραλλήλου, το πόρισμά τους και το σύνολο των στοιχείων του φακέλου τόσο στο αρμόδιο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.), προς ανάκληση της απόφασης νομιμοποίησης αυθαιρέτων, όσο και στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), προς σχετικό έλεγχο του μελετητή μηχανικού που συνέταξε τη δήλωση υπαγωγής στο Ν. 4178/2013.

Σημειωτέον ότι η συγκεκριμένη λίμνη χαρακτηρίσθηκε ως προστατευόμενο τμήμα της ελληνικής φυσικής κληρονομιάς, όπως διαφαίνεται από το Πρακτικό Επεξεργασίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) επί του σχεδίου του Προεδρικού Διατάγματος του 2003 περί «χαρακτηρισμού της περιοχής της Λίμνης Βουλιαγμένης ως διατηρητέου μνημείου της φύσης και καθορισμού ζωνών προστασίας αυτής και της ευρύτερης περιοχής» (ΦΕΚ  Δ΄51/04.02.2003).

Το  προαναφερόμενο π.δ. διαχώριζε την περιοχή που περιβάλλει τη λίμνη σε δύο ζώνες, τη Ζώνη Α1-περιοχή απόλυτης προστασίας και τη Ζώνη Α2-περιοχή προστασίας και λειτουργίας λουτρικών εγκαταστάσεων, προβλέποντας ταυτοχρόνως την απομάκρυνση των υφιστάμενων δραστηριοτήτων και κτισμάτων επί των ζωνών αυτών, των οποίων η χρήση έρχεται σε αντίθεση με το προαναφερθέν  ρυθμιστικό πλαίσιο.

Επιπλέον, η περιοχή της Λίμνης Βουλιαγμένης περιλαμβάνεται στον εθνικό κατάλογο των περιοχών, που έχουν ενταχθεί στο ενωσιακό Δίκτυο Natura 2000 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (Ε.Ζ.Δ.), όπως κατοχυρώνεται θεσμικά στο ν. 3937/2011 «Διατήρησης της Βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», όπως αυτός αντικατέστησε το ν. 1650/1986.