Με την υπ’ αριθμ. 949/2016 απόφαση του Ε΄ τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (εφεξής ΣτΕ) κρίθηκε η νομιμότητα της ανάκλησης οικοδομικών αδειών που αφορούσαν ακίνητα στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας.
Κρίθηκε, συγκεκριμένα, ότι από τις διατάξεις του ν. 1337/1983, καθώς και από το σύνολο των διατάξεων του νόμου αυτού περί αυθαιρέτων κατασκευών προκύπτει ότι με αυτές δεν καταργείται, αλλά, αντιθέτως, διατηρείται ο κανόνας της κατεδάφισης των αυθαιρέτων, ενώ οι περισσότερες εξαιρέσεις από την κατεδάφιση, για την οποία θεσπίζουν ορισμένα κριτήρια οι ανωτέρω διατάξεις, αποτελούν την εξαίρεση από τον γενικό αυτόν κανόνα ( βλ. ενδεικτικά και ΣτΕ 2245/2013, 877/2009, 3632/1999).
Επομένως, οι αποφάσεις με τις οποίες ορισμένο αυθαίρετο κτίσμα εξαιρείται από την κατεδάφιση, εγκρίνουν την εφαρμογή εξαίρεσης από τον συγκεκριμένο κανόνα και για τον λόγο αυτό πρέπει σε κάθε περίπτωση να αιτιολογούνται ειδικά, με μνεία των λόγων για τους οποίους η αυθαίρετη κατασκευή ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις που τάσσονται για την έγκριση της εξαίρεσης από την κατεδάφιση ( βλ. και ΣτΕ 827/2009, 2227/1989).
Περαιτέρω,κρίθηκε ότι η αρχή της νομιμότητας επιβάλλει στη Διοίκηση την ανάκληση κάθε παράνομης διοικητικής πράξης, ενώ η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης απαιτεί τη διατήρηση της ισχύος των ευμενών για τον διοικούμενο πράξεων, όπως είναι οι οικοδομικές άδειες. Η ανάκληση νόμιμης διοικητικής πράξης και, συγκεκριμένα, οικοδομικής αδείας, επιτρέπεται δε, μόνον εντός ευλόγου χρόνου από την έκδοσή της, μόνο για λόγους νομιμότητας και όχι για διαφορετική εκτίμηση των αυτών πραγματικών περιστατικών ( ΣτΕ 3578/2014, 2815/1990).
Κατ’ εξαίρεση, η οικοδομική άδεια μπορεί να ανακληθεί για τον λόγο ότι εκτιμώνται ήδη με διαφορετικό τρόπο τα αυτά πραγματικά περιστατικά, εφόσον συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος ( ΣτΕ 3578/2014, 1712/2002).
Τέλος, έγινε δεκτό ότι η νομιμότητα της ανακλήσεως της οικοδομικής αδείας κρίνεται από το δικαστήριο ενώπιον του οποίου προσβάλλεται εν όψει των περιεχομένων σε αυτήν αιτιολογιών της ανάκλησης που μπορεί, κατ’ αρχήν, να συμπληρώνονται από τα στοιχεία του φακέλου, χωρίς όμως να επιτρέπεται σε αυτό να υποκαταστήσει τις μη νόμιμες αιτιολογίες με άλλη αιτιολογία, την οποία δεν επικαλέστηκε η αρχή που την εξέδωσε, αλλά τη διατυπώνει η διάδικη διοικητική αρχή με τις απόψεις της και τα υποβληθέντα υπομνήματα προς το δικαστήριο, ισχυριζόμενη ότι η ανωτέρω αιτιολογία μπορεί να παράσχει νόμιμο έρεισμα στην προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη ( ΣτΕ 3578/2014, 2245/2013, 4069/2012).
Με το σκεπτικό αυτό, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο δέχθηκε ότι νομίμως ανακλήθηκε άδεια νομιμοποίησης του δευτέρου ορόφου οικοδομής και νομίμως, στη συνέχεια, ανακλήθηκε η 307/2001 οικοδομική άδεια που είχε εκδοθεί για εργασίες επισκευής και αποπεράτωσης της οικοδομής και η οποία είχε ως έρεισμά της την 308/94 οικοδομική άδεια, δοθέντος, μάλιστα, ότι η ανάκληση αυτή εχώρησε εντός ευλόγου χρόνου, σε διάστημα δηλαδή μικρότερο της πενταετίας από την έκδοσή της.
