Με την υπ’αριθμ. 761/2017 απόφαση, το Συμβούλιο της Επικρατείας (εφεξής ΣτΕ) έκρινε νόμιμη την ΑΕΠΟ (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων) για την κατασκευή τμήματος της Ιονίας οδού στο νομό Ιωαννίνων.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, για το σχεδιασμό του επιδίκου τμήματος του έργου ελήφθησαν υπόψη οι οικισμοί Κοσμηράς, Ασβεστοχωρίου, Κόντσικας, Συνοικισμού Κόντσικας και Ζωοδόχου και, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι οικιστικές οχλήσεις, μετατοπίσθηκε η αρχικώς εγκεκριμένη χάραξη της οδού σε μεγαλύτερη απόσταση από αυτούς, εξετάσθηκαν δε και αξιολογήθηκαν οι συνέπειες από την κατασκευή και λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου στις χρήσεις γης και στις οικονομικές και παραγωγικές δραστηριότητες αλλά και οι επιπτώσεις από το θόρυβο, τους αέριους ρύπους και τη σκόνη, ενώ αναμένεται αποφόρτιση των υφισταμένων επαρχιακών οδών από την υπερτοπική κυκλοφορία, λόγω της χρήσης του νέου αυτοκινητοδρόμου.
Ως εκ τούτου, το ΣτΕ απέρριψε τις υποβληθείσες προτάσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, περί υπογειοποίησης τμημάτων του έργου, θεωρώντας ότι η τεχνική αυτή λύση δεν δικαιολογείται από την εκτίμηση των συνθηκών διέλευσης της οδού στην περιοχή και θα οδηγούσε σε ένα έργο εξαιρετικά υψηλού κόστους. Αβάσιμοι κρίθηκαν και οι λόγοι με τους οποίους προβάλλεται ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (εφεξής ΜΠΕ) αγνοεί οποιοδήποτε οικιστικό κριτήριο και ερείδεται αποκλειστικώς επί οικονομικοτεχνικών κριτηρίων, κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος και των αρχών της Πρόληψης και της προφύλαξης. Ταυτόχρονα, απορρίπτεται και η πρόταση του αιτούντος Δήμου, λόγω των μειονεκτημάτων που αναλύονται εκτενώς στο έγγραφο 1152/ΜΣ 670/29.5.2009 της ΕΥΔΕ/ΜΕΔΕ (:μεγαλύτερα απαιτούμενα τεχνικά έργα, με αντίστοιχα δυσμενέστερες επιπτώσεις στο περιβάλλον, προβληματική σύνδεση με το τοπικό οδικό δίκτυο, λόγω αδυναμίας χωροθέτησης του ενδιάμεσου κόμβου Κοσμηράς-Ασβεστοχωρίου, που εξασφαλίζει την επικοινωνία των ομώνυμων οικισμών, μη εκτιμηθείσες συνέπειες από τη διέλευση της οδού μέσω της διχοτομούμενης ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου και υποβαθμισμένων περιοχών).
Όπως προκύπτει επίσης από τα στοιχεία του φακέλου, η Διοίκηση εξέτασε και αξιολόγησε λεπτομερώς τις επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία του επίμαχου αυτοκινητοδρόμου από πλευράς αέριας ρύπανσης, εργοταξιακού θορύβου και θορύβου οδικής κυκλοφορίας. Προβλέφθηκαν δε συγκεκριμένα μέτρα περιορισμού του θορύβου, της αέριας ρύπανσης και της σκόνης, κατά τη φάση της κατασκευής, όπως και πρόγραμμα παρακολούθησης των επιπτώσεων θορύβου και διεξαγωγή μετρήσεων της στάθμης θορύβου κατά τη λειτουργία του έργου.
Απορριπτέος κρίνεται και ο λόγος ότι δεν μελετήθηκαν οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα και το ακουστικό περιβάλλον σε σχέση και με την κατασκευή του ανισόπεδου κόμβου σύνδεσης της Ιονίας με την Εγνατία Οδό.
Κατόπιν τούτων, το ΣτΕ με την υπ’αριθμ. 761/2017 απόφαση απορρίπτει ως αβάσιμους τους λόγους, ότι α. η κατασκευή και λειτουργία του επίμαχου αυτοκινητοδρόμου θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής, β. αν και η σχετική υποχρέωση προβλεπόταν στην απόφαση Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης του επίδικου έργου, η ΜΠΕ ουδέν διαλαμβάνει περί της προστασίας των υπογείων υδάτων της περιοχής, τούτο δε παρά το γεγονός ότι στο οροπέδιο Αβεστοχωρίου υπάρχουν υπόγειες πηγές που υδροδοτούν τους οικισμούς Ασβεστοχώρι και Κόντσικα και άλλους 14 οικισμούς της περιοχής, γ. δεν προβλέπονται ειδικά και συγκεκριμένα, μέτρα για την αντιμετώπιση της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα και δ. η Διοίκηση δεν εκτίμησε, ως όφειλε, επικινδυνότητα της επίμαχης δραστηριότητας σε σχέση με τα υπόγεια ύδατα.
Το επίμαχο έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία του βορείου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου της Ιονίας Οδού, η δε τυχόν άντληση νερού για τις ανάγκες κατασκευής του δεν συνιστά έργο διαχείρισης και αξιοποίησης των υδατικών πόρων της περιοχής, ούτε οι επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους το καθιστούν τέτοιου είδους έργο. Κατά συνέπεια, δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του ν. 1739/1987 και αβάσιμα προβάλλεται, ως πλημμέλεια της προσβαλλόμενης πράξης, ότι αυτό έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα ανάπτυξης υδατικών πόρων, ούτε προκύπτει ότι εναρμονίζεται με τα προγράμματα αυτά, κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 1739/1987 (άρθρ. 7) αv και συνεπάγεται εκ των πραγμάτων επέμβαση στους υδατικούς πόρους της περιοχής.
